Wat is CSRD en hoe start je de implementatie?

Met de invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verandert het speelveld voor duurzaamheid en transparantie. Voor veel bedrijven is dit een complex en tijdrovend proces, dat vaak als een verplichting wordt gezien. Maar hoe kun je de CSRD implementeren binnen je organisatie en van deze verplichting een waardevolle kans maken? In dit blog vertelt onze CSRD-expert Sharon Balink over de uitdagingen van de CSRD en geeft zij drie tips voor een effectieve en mensgerichte aanpak voor de implementatie ervan.

De CSRD is een Europese wetgeving die bedrijven verplicht om te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties. Het doel van de CSRD is om de transparantie en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsprestaties tussen bedrijven te vergroten. De CSRD is van toepassing vanaf FY2024 voor beursgenoteerde ondernemingen en vanaf FY2025 voor grote ondernemingen. De rapportage-eisen zijn vastgelegd in de European Sustainability Reporting Standards (ESRS), die onder andere 90 sub-thema’s op het gebied van ESG (Environmental, Social, Governance) omvatten. Een belangrijk onderdeel van de CSRD is de dubbele materialiteitsanalyse, waarmee bedrijven de belangrijkste ESG-thema’s bepalen op basis van zowel impact als financiële materialiteit. Dit zorgt ervoor dat bedrijven over de voor hun belangrijkste ESG-thema’s rapporteren waarbij rekening is gehouden met hun strategie, business model en de gehele waardeketen. Meer informatie over de CSRD vind je op de website van de Sociaal-Economische Raad (SER).

Het implementeren van CSRD kan overweldigend lijken. Daarom is het belangrijk om een stapsgewijze aanpak te hanteren:

• Breng focuspunten aan: Identificeer de belangrijkste ESG-thema’s (Environmental, Social, Governance) die relevant zijn voor jouw organisatie. De materiële ESG-thema’s volgen uit de dubbele materialiteitsanalyse.
• Voer een gap-analyse uit: Bekijk welke data al beschikbaar is binnen je organisatie. Dit helpt om een duidelijk beeld te krijgen van de huidige situatie en welke stappen nodig zijn om aan de CSRD rapportage-eisen te voldoen. Daarnaast kan het de organisatie motiveren omdat wellicht al meer data aanwezig is dan van tevoren verwacht.
• Kleine stapjes: Door te beginnen met kleine, beheersbare stappen en deze geleidelijk uit te breiden, voorkom je dat het proces te overweldigend wordt. Dit zorgt voor een gestructureerde en gefaseerde aanpak. Werk met focuspunten per periode van circa drie maanden om continu prioriteiten en risico’s af te wegen.
• Overweeg CSRD software: Overweeg het gebruik van gespecialiseerde software om de CSRD-rapportage te stroomlijnen en overzichtelijk te maken. Dit helpt bij het beheren van de complexiteit van de rapportagevereisten en zorgt voor nauwkeurigheid en efficiëntie. Zulke software verhoogt de ESG-volwassenheid van een organisatie door alle data op één centrale plek te verzamelen en geautomatiseerde rapportages te genereren, waar mogelijk met bestaande systemen. Bedrijfsspecifieke aanpassingen zijn echter mogelijk nodig, daar waar bestaande systemen niet alle benodigde functionaliteiten ondersteunen.
• Concreet uitwerken van impacts, kansen en risico’s: Werk de impacts, kansen en risico’s concreet uit per materieel ESG-thema. Dit geeft richting bij het uitwerken van beleid en maatregelen en daarnaast helpt het in de gesprekken met interne en externe stakeholders.

Het succes van de CSRD-implementatie hangt sterk af van de betrokkenheid van je medewerkers. Dit zijn volgens Sharon Balink de belangrijkste actiepunten om de betrokkenheid te vergroten:

• Sluit aan bij de strategie: verwerk de CSRD en materiële ESG-thema’s in de strategie zodat het niet als iets extra’s voelt maar onderdeel is van de strategische doelen. Vertel het verhaal van de strategie waarin het belang van duurzaamheid terugkomt.
• Herhaal de doelen: Zorg ervoor dat de doelen van CSRD regelmatig worden herhaald binnen de organisatie. Dit houdt iedereen gefocust en bewust van het belang van de nieuwe richtlijnen.
• Actieve betrokkenheid: Betrek medewerkers actief bij het proces. Dit kan door hen te informeren, te trainen en hun deel te laten uitmaken van werkgroepen of projectteams.

• Tone at the top: Leiderschap speelt een cruciale rol in het succesvol implementeren van de CSRD. Met het juiste voorbeeldgedrag in de top van de organisatie, creëer je een cultuur waarin duurzaamheid en transparantie centraal staan.
• Toekomstbestendige organisatie: Het is cruciaal dat de kennis van externen wordt overgedragen naar interne mensen. Daarnaast zorgt de CSRD voor een uitbreiding van taken en verantwoordelijkheden bij bestaande functies en mogelijk ook nieuwe functies zoals een ESG controller.
• Zekerheid over compliance: Regelmatige evaluatie en toetsing door externe partijen, zoals accountants, kunnen helpen om onzekerheden over het voldoen aan de CSRD rapportage-eisen weg te nemen.

Een andere belangrijke factor in de succesvolle implementatie van CSRD is goede samenwerking binnen de gehele waardeketen:

• Open en transparante communicatie: Stimuleer open en transparante communicatie tussen verschillende afdelingen binnen je organisatie en met externe stakeholders, zoals leveranciers en klanten. Dit zorgt voor een gedeeld begrip over de CSRD en stimuleert gezamenlijke inspanningen om de duurzaamheidsdoelen te realiseren.
• Stakeholderdialoog: Door regelmatig in dialoog te gaan met stakeholders in de hele waardeketen ontstaan waardevolle inzichten en samenwerkingen. Bij Breman heeft dit geleid tot ideeën en positieve gesprekken over verduurzaming binnen de branche en waardeketen. Dit zorgt voor een breder draagvlak en meer synergie.

Hoewel de implementatie van de CSRD-wetgeving voor veel bedrijven een uitdaging kan zijn, biedt het ook waardevolle kansen om duurzaamheid te integreren in de bedrijfsvoering en transparantie te bevorderen. Door een stapsgewijze aanpak te hanteren, medewerkers actief te betrekken en goede samenwerking binnen de waardeketen te stimuleren, kunnen bedrijven niet alleen voldoen aan de wettelijke eisen, maar ook concurrentievoordelen behalen en bijdragen aan een duurzamere toekomst. De CSRD helpt een organisatie om duurzaamheidsprestaties inzichtelijk te maken, toekomstbestendig te blijven en de continuïteit te waarborgen.